Freder Henryk (1604–1654), burmistrz gdański i burgrabia królewski. Ur. 13 XII w Gdańsku, syn Hermana, sekretarza miejskiego, i Doroty z domu Sack, kształcił się początkowo w szkole parafialnej, następnie w gdańskim Gimnazjum Akademickim. Wysłany do Torunia dla nauki języka polskiego, uczęszczał do tamtejszego gimnazjum. Po rocznej podróży po Niderlandach studiował prawo na uniwersytetach w Królewcu, Lipsku i Tübingen, pisząc już wówczas rozprawy z zakresu prawa i polityki. W r. 1627 wydał w Tübingen cztery mowy łacińskie, wśród nich Disquisitio, num fas sit vapulare uxores a maritis, tłumaczoną potem na język niemiecki i wydaną w r. 1652 w Dreźnie. Powróciwszy do Gdańska, uzyskał w r. 1628 stanowisko sekretarza miejskiego, w r. 1631 został podsyndykiem, a w r. 1635 syndykiem miasta. Obeznany dokładnie z ustrojem i prawami Gdańska, czerpiąc z rodzinnej tradycji znajomość spraw miejskich, stał się F. wybitnym przedstawicielem polityki miejskiej Gdańska. Wybrany w r. 1645 rajcą, następnie w r. 1647 burmistrzem, został w r. 1654 (niedługo przed śmiercią) mianowany królewskim burgrabią w Gdańsku. Umarł 16 IX 1654 w Dreźnie, wracając z kuracji. Z licznych jego pism, wyłącznie w języku łacińskim, zasługują na uwagę pisma polityczne w sprawie monety (z r. 1636) oraz w sprawie ceł morskich (z r. 1637), wreszcie mowa wygłoszona 19 XII 1634 na powitanie w Gdańsku Władysława IV, wydana następnie drukiem i dedykowana biskupowi chełmińskiemu Jakubowi Zadzikowi. F. brał udział w sejmikach pruskich oraz w sejmach polskich, stojąc na czele delegacji gdańskiej. Przemawiał w sprawach miasta, wygłaszał dłuższe łacińskie mowy. Głęboko wykształcony, posiadał F. zasobną bibliotekę przede wszystkim teologiczną, prawniczą, historyczną i filologiczną, gromadził też rękopisy i dzieła sztuki.
Ożeniony dwukrotnie, w r. 1629 z Barbarą Thurane, w r. 1640 z Reginą Wieder; spośród kilkorga dzieci wymienić należy syna Konstantego, późniejszego burmistrza Gdańska.
Współczesne sztychy portretowe F-a oraz jego dzieła w zbiorach Biblioteki Miejskiej w Gdańsku. – Rkpisy Bibl. Miejskiej w Gdańsku Ms. 672, 673, 695, 728, 914; Curicke R., Der Stadt Danzig historische Beschreibung, Amsterdam i Gdańsk, 1687; Charitius A., Commentatio… de viris eruditis Gedani ortis..., Wittemberga, 1715; Löschin G., Die Bürgermeister … des Danziger Freistaates…, Gdańsk, 1868; Methner A., Die Danziger Stadtschreiber bis 1650, Gdańsk, 1929; Krollmann, Altpreussiche Biographie, s. 193, Estr. XVI, s. 304.
Marian Pelczar